وقتی از فرهنگ و تمدن سخن به میان می آوریم و یا زمانی که بدنبال مستندکردن اصالتهای ملی و قومی خویشیم و نیز در هنگام هیجانات تاریخی که پیگیر افتخارات و اسناد مباهات باستانی در حوزه کشور، استان و شهر زادگاهی خویش می شویم،بلاتردید اولین کانون توجه ما به سمت مکانی مایل می شود که ما امروز آن را "موزه باستانی و تمدنی" می نامیم.

در دنیای امروز، یکی از برجسته ترین نمادهای تمدنی بین ملتها، مربوط به غنای سرمایه های موزه ای و ارزش و اعتبار میراث بجا مانده از گذشتگان در عهد باستان است و در این رابطه کشورهایی مثل انگلیس بزرگتزین سرمایه گذاریها را با هزینه های میلیاردی بعمل آورده و حتی حاضرند کشور خود را در حد و اندازه های یک مالخر پایین آورده و ارزشمندترین داشته های تاریخی یک ملت را خریداری کرده و در موزه ملی کشور خود نگهداری کنند، اگر چه بر همه معلوم باشد که آن عتیقه یا دفینه زیرخاکی مربوط به کشور دارنده نباشد و نگهداری منشور کوروش در موزه ملی انگلیس، یکی از صدها نمونه این نقش کثیف و غیر متعارف است!

جالب است بدانید که یکی از ماموریتهای سازمانهای اطلاعاتی کشورهای غربی،جمع آوری سرمایه های فرهنگی کشورشان است که در اختیار سایر کشورهاست و ماموریت بعدی، غارت و تاراج سرمایه های تمدنی سایر کشورها و انتقال آنها به کشور متبوع خود است و عراق و افغانستان، برترین مثالهای ما در این رابطه اند که در این سالها ما مستقیماً شاهد آن بوده ایم.

شاید برای شما بسیار تعجب آور و باور نکردنی باشد که شهرستان ساری با آن پیشینه غنی تمدنی و قدمت چندهزارساله و آن همه اصالت و ریشه های واضح تاریخی که یکی از مراکز حکومت علویان است، و از طرفی به عنوان مرکز یکی از متمدن ترین و فرهنگی ترین استانهای کشور که روزی به اصفهان تنه و طعنه میزد، فاقد موزه و گنجینه حتی در استانداردهای درجات پایین تر است!

این در حالیست که در زمان صفویان، در شرایطی که اصفهان پایتخت سیاسی ایران بوده، شاه عباس بزرگ، ساری(فرح آباد) و بهشهر(اشرف البلاد) را به عنوان پایتخت فرهنگی برگزیده و هزینه های ملی کلانی را متوجه این دو دارالسلطنه فرهنگی کرده که آثارش هم اکنون نیز باقی است.

باز هم جالب است بدانید که ساری با برخورداری از غنی ترین آثار و میراث و فراورده های تمدنی، یکی از فاخرترین اسامی ثبت شده در میراث فرهنگی کشور بوده و اگر آمارهای رسمی را هم ملاک ندانیم، جلوهای چشم نواز این آثار و نیز هجوم سارقان میراث فرهنگی به این شهر، خود گویای صحت این امر است!

منصفانه ترین نگاه تمدنی به ساری، نگاه به آثار معماری باقی مانده از دوره های باستان است، مسجد جامع، مجموعه باستانی فرح آباد، برج رسکت، امامزاده عباس(ع)، امامزاده یحیی(ع) و دهها نمونه دیگری که منحصر بفرد هستند، از سرمایه های باستانی و تمدنی ساری اند و چگونه می توان آفتاب را دید و انکار کرد؟!

تردید نکنید که ساری تنها مرکز استانی است که موزه ندارد و این ظلم فاحشی در حق ساری است که با کم محلی های متصدیان امر و نیز عدم پیگیری و جدی نگرفتن های مقامات استانی اتفاق افتاده و همچنان جریان دارد! البته اگر هم مقدماتی هم طی شده، بخاطر عدم اطلاع رسانی، قابل دفاع نیست!

هیچکس نیست که نداند که اولین پرسش هر گردشگر خارجی برای آغاز بازدید و اعتبار بخشی به سابقه تمدنی هر قومیت و ملیتی، یقیناً نشانی موزه ملی و یا موزه هایی است که در مرکز استان و یا شهرستان وجود دارد، حال اگر این پرسش در ساری انجام پذیرد، چه پاسخی باید به آنها داد؟!

اگر چه این مسئله سالهاست که توسط فرهیختگان و فرهنگدوستان ساروی به انحاء مختلف بیان می شود، اما متاسفانه گوش شنوایی برای این مسئله وجود ندارد و این جای تامل زیادی دارد!

باید متذکر شوم که طبق تمامی برآوردها، اعتبار هر استانی به کمال یافتگی و توسعه یافتگی مرکز استان بوده و در اصل، مرکز استان پرچمدار وجهه و منزلت تمامی شهرهای است که در استان دارای وجهه و اعتبار در زمیته های مختلف اند،چرا که پراکنده کردن این اعتبار در شهرستانها،عملاً به معنی خارج کردن آن امکان از دسترس مسافران و گردشگران داخلی و خارجی است!

فلذا جا دارد تا نماینده محترم ولی فقیه در مازندران، استاندار محترم مازندران، نمایندگان محترم استان و شهرستان ساری در مجلس شورای اسلامی و اعضاء محترم شورای اسلامی شهر ساری، با انگیزه بسیار بالا و سماجت پایان ناپذیر و فشارنده، متصدیان سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان را مجاب به پیگیری و تحقق این آرزو و مطالبه فرهنگی و تمدنی نمایند تا خواسته بحق و چندین ساله سارویها برآورده شود.

صادقعلی رنجبر/عضو هيات علمي دانشگاه